Ən yaxşı antifrizlər

Antifriz nədir?

Antifriz bir soyuducudur, onsuz avtomobilin normal işləməsi təəssüf ki, mümkün deyil. O dihidrik spirtdən ibarətdir – tərkibində etilen qlikol (propilen qlikol və ya qliserin də istifadə edilə bilər). Su və antikorroziya əlavələri var. Tərkibinə görə antifriz aşağı temperaturda donmur, o qədim zamanlarda radiatorlarda istifadə edilən adi sudan qat-qat effektivdir. Antifriz suyu 0 dərəcədən aşağı temperaturda donmayan bir məhluldur. Əsasən avtomobil mühərriklərində istifadə olunur. Məsələn bir spirt törəməsi olan qlikol (etandiol) yaxşı bir antifrizdir.
Antifriz radiatoru və soyutma sistemini pas və korroziyadan qorumaq üçün də istifadə olunur. Donma nöqtəsi antifriz növünə görə dəyişir və suyun donma nöqtəsindən daha aşağı bir soyuqda donur, su ilə qarışdırıldıqda daha aşağı temperatorda donmağa imkan verir. Buna görə doğru miqdarda su ilə qarışdırmaq vacibdir. Su nisbəti 70%-i aşarsa donma 30%-dən aşağı düşür və hərarət təhlükəsi baş verir. Antifriz az çəki əhəmiyyətli olduğu zaman daha az istifadə olunur, çünki daşınan istilik suya nisbətən daha azdır.
Antifrizin əsas funksiyası mühərriki soyutmaqdır. Əməliyyat prinsipi olduqca sadədir: maye xüsusi nasos sayəsində sistemlərdə dövr edir və mühərriki soyudur, həmçinin optimal temperaturunu saxlayır. Ancaq bu, antifrizin yeganə funksiyası deyil. Həmçinin, kimyəvi maye soyutma sistemini donmadan, korroziyadan və aşınmadan qoruyur. Bundan əlavə, antifriz rezin şlanqları, turbaları və sistemin plastik hissələrini qurumadan və çatlamadan qoruyur. Beləliklə, antifriz mühərrikin işləməsində çox önəmli funksiya daşımış olur.
Azərbaycan iqlim şəraitində maksimum qoruma üçün 33% ilə 50% arasında antifriz istifadəsi tövsiyə olunur. Qarışıq qəbul edərkən sərt suyun qarşısını almaq lazımdır. Sərt su antifrizdə qoruyucu maddələrin təsirini azaldır. Bu səbəbdən adi su yerinə yumşaldımış su istifadə edilməlidir. Antifriz əlavə olunması və ya dəyişdirilməsinə bomometrlə ölçdükdən sonra qərar verilməlidir. Bomometr cihazı yalnız qarışımdakı etilen qlikol miqdarını ölçür və tərkibindəki qoruyucuların vəziyyəti haqqında məlumat vermir. Bu səbəbdən bomometr antifrizin soyutma sistemini qoruma gücünü ölçə bilmir. Bütün antifrizlər digərləri ilə eyni deyil, çünki bazardakı antifriz məhsulları arasında böyük nisbətdə keyfiyyət fərqi var. Yaxşı antifriz həm suyun donma dərəcisini aşağı endirir, həm də qaynama dərəcəsini yüksəldir. OAT (orqanik turşu texnologiyası) ilə istehsal olunan antifrizlər tərkibindəki qatqıların kimyəvi xüsusiyyətləri sayəsində həm daha uzunömürlü olur, həm də aşınmaya qarşı daha yaxşı qorunmanı təmin edir. Ümumi təyinatlı antifrizlər isə normal halda bir dəfə suyun donma nöqtəsi üçün dərəcəsi ölçülməlidir. Geniş təyinatlı antifrizlər də daha uzun ömürlü olduqlarından 3 ilə qədər istifadə edilə bilərlər.
Hal-hazırda bazarda müxtəlif növ antifrizlər var. Onlar tərkibinə və rənginə görə fərqlənirlər. Onları şərti olaraq dörd qrupa bölmək olar:

Qeyri-üzvi (ənənəvi) antifriz

Üzvi (karboksilat)
Karboksilat antifrizləri G12 və ya G12 + təyin olunur. Bu mayelərin tərkibindəki əlavələr qeyri-üzvi turşulardan fərqli olaraq miqyas və lövhə əmələ gətirməyən üzvi turşulara əsaslanır. Hər şeydən əvvəl, karboksilat antifrizləri müasir alüminium mühərriklər üçün uyğundur.
Maye istifadə edərkən, borularda bir qat meydana gəlmir, bunun sayəsində istilik yayılması əhəmiyyətli dərəcədə artır.Bundan əlavə, bir müddət sonra çökmür və soyutma sistemini bağlamır. Soyuducunun xidmət müddəti təxminən 5 ildir. Karboksilləşdirilmiş antifrizlər metalları korroziyadan və aşınmadan effektiv şəkildə qoruyur və bununla da mühərrikin optimal soyumasını təmin edir.

Hibrid antifriz

Adından da təxmin etdiyiniz kimi, hibrid antifriz (G11) həm üzvi, həm də qeyri-üzvi turşuları özündə birləşdirir. Nəticədə, maye birləşmiş qorunma təmin edir, həm də əvvəlki iki növün xüsusiyyətlərini (məsələn, soyutma səmərəliliyini) birləşdirir. Orta hesabla, hibrid antifriz məhsullarının xidmət müddəti üç ildir.

Lobrid antifriz

Lobrid antifrizləri (G12 ++ və G13) də qarışıq soyuduculardır. Onların tərkibində üzvi əsas və mineral inhibitorlar var. Belə bir kompozisiya çox nazik bir qat meydana gətirir və bəzi əlavələr yalnız korroziya görünməyə başladığı yerdə fəaliyyətə gəlir. Təəccüblü deyil ki, bu antifrizlər ən bahalıdır. Yüksək qiymət istehsalın mürəkkəbliyi ilə əlaqədardır. Lobrid antifrizləri müasir mühərriklər üçün nəzərdə tutulub.
Hansı antifriz olursa olsun su ilə qarışdırıldığında jele halına gələ bilər və ya tam əksi ola bilər ki, bu da antifrizin vəzifəsini düzgün icra edə bilməməsinə səbəb ola bilər. Təbii və qeyri-təbii antifrizn qarışdırılması ilə isə əks effekt əmələ gələrək mühərrikin daha tez korroziyaya uğramasına səbəb ola bilər. Məhz buna görə də antifriz dəyişimi zamanı əvvəlkinin eynisi isdifadə edilməli və ya antifriz tamamiylə boşaldılaraq dəyişdirilməlidir.
İki haldan birində tədbir görmək zəruridir: istehsalçı tərəfindən göstərilmiş müddət bitmişsə və ya soyutma sisteminin pis işləməsinə dəlalət edən aşkar səbəblər varsa. Birinci halda tələsməyə bilərsiniz. Çünki adətən antifriz hələ bir müddət effekt təmin edəcəkdir. İkinci halda isə yubatmadan hərəkətə keçmək lazımdır.
Soyuducu amil keyfiyyətinin pisləşdiyini müəyyən edən əlamətlərə aiddir:
Soyuducu maye rəngini dəyişərək tutqunlaşır.
Böyük miqdarda köpük əmələ gəlir.
Maye qatı, jeleyə bənzər olur.
Antifrizin miqdarı kəskin azalır.
Mayedə çöküntü, metal hissəciklər və s. yaranır.

Biz sizə

Luxe, Highway və OilRight markalarının antifirizlərini tövsiyə edirik illərin təcrübəsi keyfiyyətin təməlidir